Жаңа мамандықтар атласы көлік-логистика саласын оның барлық бөлімдерінде, соның ішінде жер, әуе, теңіз және өзен салаларында, сондай-ақ балама көліктерде қарастырды. Логистикалық аймақ, сақтау және қойма саласы егжей-тегжейлі зерттелген.

Осы саланың Атласын әзірлеу барысында 12 терең сұхбат жүргізілді, 113 жетекші салалық сарапшылармен болашақты болжауға арналған сауалнама және форсайт-сессия ұйымдастырылды, оған көлік және логистика саласындағы 123 маман қатысты.

Нәтижесінде 20 жаңа мамандық әзірленді, 9 өзгеретін және 16 жоғалып бара жатқан мамандық анықталды.

Салалық сарапшылардың форсайт-болжамдары негізінде құрылған

12
Терең
сұхбат
113
Cарапшылардан
сала болжамдары
123
Cалалық форсайт сессияларға
қатысушылар

ҚР IT-саласы мамандықтарының Атласы:

20
Жаңа
мамандық
9
Өзгеретін
мамандық
16
Жойылып бара жатқан
мамандық

1. ЦИФРЛАНДЫРУ ЖӘНЕ ГЕЙМИФИКАЦИЯ

Болашақта трафикті, логистикалық тізбектерді және тіпті көлік құралдарын басқару толығымен цифрландырылады. Қашықтан үйлестіру дамыған сандық дағдыларды қажет етеді. Сала қызметкері классикалық жүргізушіге, логистке немесе жөндеушіге қарағанда АТ маманы болады.
Геймификацияланған процестер, көліктің әртүрлі түрлерін виртуалды қашықтықтан басқару, сандық егіздермен жұмыс істеу және жасанды интеллектпен өзара әрекеттесу көлік-логистика секторын кең құзыреттілікке негізделген жоғары кәсіби дайындықты қажет ететін инновациялық жоғары технологиялық салаға айналдырады. Нәтижесінде КЛК цифрландыру саласында жұмыс істейтін қызметкерлер ең сұранысқа ие және жоғары ақы төленетін мамандардың бірі болады.

Егер сіз үлкен көлемде деректермен жұмыс істеуге, күрделі және қызықты мәселелерді шешуге, хаосты реттеуге және өте күрделі динамикалық құрылымдарды құруға қызығушылық танытсаңыз, онда Болашақтың келесі кәсіптері сізге сәйкес келеді:

2. АВТОМАТТАНДЫРУ, РОБОТОТЕХНИКА

Роботтандыру, жаңа материалдар, аддитивті технологиялар, ұшқышсыз және автономды көлік құралдары көлік-логистикалық индустрия эволюциясының келесі кезеңіне өтуге әкеледі.
Қолмен жүретін процестердің көп бөлігі роботтармен және бақылау мен диагностиканың автоматтандырылған жүйелерімен орындалатын болады.
Ұшқышсыз көлік құралдары басқарылатын машиналарды үнемі ығыстырып отырады. Алайда «көлікті сезінуді» ұнататындар үшін құрлықта да, суда да, ауада да көлікпен тікелей «қосылуға» мүмкіндік беретін арнайы нейроинтерфейстер жасауға болады.

Егер сіз күрделі техникамен, роботтармен және машиналармен жұмыс істегіңіз келсе, Егер сіз болашақтың көлігінде фантастикалық фильмдердегідей қозғалғыңыз келсе, онда болашақтың келесі мамандықтары сізге сәйкес келеді:

3. ТҰТЫНУШЫ АРТЫҚШЫЛЫҚТАРЫН ЭКОЛОГИЯЛАНДЫРУ ЖӘНЕ ТҮРЛЕНДІРУ

Әлемде экология мен тұрақты даму проблемаларына көбірек көңіл бөлінуде. Көлік - қоршаған ортаны ластаудың негізгі көзі. Болашақта CO2 және басқа да зиянды шығарындылар эмиссиясы эко-көлікті және көлік құралдарының балама түрлерін танымал етудің арқасында дәйекті түрде қысқаратын болады.
Өмір сүру сапасының жоғарылауымен, әлеуметтік-экономикалық парадигмалардың өзгеруімен және ҒТБ нәтижелерімен байланысты тұтынушы артықшылықтарының өзгеруі көлік-логистика саласында біртіндеп бірлескен тұтыну экономикасына көшуден бастап бөлшек апокалипсисіне дейін метаморфоза каскадын тудырады.

Егер сіз үшін қоршаған ортаны қорғау, оның ішінде топырақтың, ауаның, судың, биосфераның ластануы маңызды болса, егер сіз адамдардың өмірін жеңілдетіп, жақсартқыңыз келсе, онда болашақтың келесі кәсіптері сізге сәйкес келеді:

Жаңа мамандықтар – бұл жақын арада пайда болатын мамандық. Олар жаңа техникалық шешімдерді, жабдықтарды, цифрлық платформаларды енгізуге, сондай-ақ қоғам мен экономиканы трансформациялауға байланысты пайда болатын жаңа міндеттерді шешу үшін құрылады.
01

Аддитивті техникалық қызмет көрсету инженері
Шығатын жылы: 2025

Толығырақ
01

Баламалы және экокөлік технигі
Шығатын жылы: 2025

Толығырақ
01

Биометриялық бақылау технологы
Шығатын жылы: 2025

Толығырақ
01

Сандық логистикалық карта операторы
Шығатын жылы: 2035

Толығырақ
01

Сандық егіздер жобалаушысы
Шығатын жылы: 2030

Толығырақ
01

Ұшқышсыз трафикті оңтайландырушы
Шығатын жылы: 2030

Толығырақ
01

Магистраль будандастырғышы
Шығатын жылы: 2030

Толығырақ
01

АТЖ жобалаушысы (көлік ағындарын басқару жүйелері, ақылды логистика, диспетчерлеу, нақты уақыттағы мониторинг және талдау және т. б.)
Шығатын жылы: 2020

Толығырақ
01

Сандық логистикалық карта құрастырушысы
Шығатын жылы: 2035

Толығырақ
01

Сандық егіздер операторы
Шығатын жылы: 2030

Толығырақ
01

Автономды аппараттардың оператор-технологы
Шығатын жылы: 2030

Толығырақ
01

Предиктивті техникалық қызмет көрсету технологы
Шығатын жылы: 2025

Толығырақ
01

Ұшқышсыз аппараттар паркін қашықтықтан басқару операторы
Шығатын жылы: 2025

Толығырақ
01

Робототехника операторы
Шығатын жылы: 2030

Толығырақ
01

Робототехниканың инженер-технологы
Шығатын жылы: 2030

Толығырақ
01

Көлікті басқару интерфейсін жобалаушы
Шығатын жылы: 2025

Толығырақ
Өзгеретін мамандықтар – бұл қазіргі уақытта салада сұранысқа ие мамандықтардың көп бөлігі, бірақ 5-10 жылдан кейін мамандар жаңа техникамен жұмыс істеу, Жаңа тәуекелдерді өзгерту және салада жаңа мүмкіндіктерді пайдалану үшін қажет жаңа дағдыларды игеруі керек. Кәсіптің атауы өзгермеуі мүмкін, бірақ мамандық ішіндегі талаптар деңгейі өзгереді. Кәсіпқойлардың бұл сыныбы білімі бар және өз біліктілігін арттыруды жоспарлап отырғандарға барынша үйренетін болады. Ол өзінің құзыреттілігін қай бағытта дамыту керектігін түсіне алады.
01

Диспетчер ⇒ Зияткерлік диспетчерлеу операторы
Трансформация жылы: 2025

Толығырақ
01

Сүңгуір маман ⇒ Суасты дрондарының операторы
Трансформация жылы: 2030

Толығырақ
01

Жүргізуші ⇒ Пилотсыз аппараттар паркін қашықтықтан басқару операторы
Трансформация жылы: 2030

Толығырақ
01

Бортинженер (бортмеханик), көлік жөніндегі инженер-механиктер, көлікті жөндеу шеберлері ⇒ Болжамалы ТҚК технигі
Трансформация жылы: 2030

Толығырақ
01

Экспедитор ⇒ Зияткерлік көлік экспедициясының операторы
Трансформация жылы: 2030

Толығырақ
01

Ұшқыш ⇒ Әуе кемелерін қашықтықтан басқару операторы / шұғыл ұшқыш
Трансформация жылы: 2035

Толығырақ
01

Жылжымалы т/ж құрамының машинисі ⇒ Поездарды қашықтықтан басқару операторы
Трансформация жылы: 2030

Толығырақ
01

Көлік қозғалысы бойынша статистикалық қызметші ⇒ АТЖ талдаушысы
Трансформация жылы: 2025

Толығырақ
01

Қоймашы ⇒ Сандық қойма операторы
Трансформация жылы: 2025

Толығырақ
Болашақта қажет емес мамандықтар сұранысқа ие мамандықтардеп аталады. Мамандықтарды зерттеудің екі негізгі себебі: 1) автоматтандыру - цифрлық технологиялардың дамуы жағдайында: қол еңбегі мамандықтары да, Ақыл – ой еңбегінің қарапайым мамандықтардың бір бөлігі де қысқарады-олар автоматтандырылады. 2) Еңбек нәтижелеріндегі немесе қызметтеріндегі шығындар мамандықтың үнемі кебуіне әкеледі.
01

Локомотив және поезд бригадаларын шақырушы
Жойылу жылы: 2025

Толығырақ
01

Авто және темір жол таразыларын қабылдаушы
Жойылу жылы: 2030

Толығырақ
01

Байланыс орталығының операторы
Жойылу жылы: 2025

Толығырақ
01

Кондукторлар (пойыздар, автобустар, трамвайлар және т. б.), станциялардағы, перрондардағы билеттерді бақылаушылар және т. б.
Жойылу жылы: 2025

Толығырақ
01

Кеден агенті, жолаушыларды тіркеу жөніндегі агент, тексеріп қарау агенті, паспорттық бақылау маманы
Жойылу жылы: 2030

Толығырақ
01

Деподағы паровоз от жағушысы
Жойылу жылы: 2025

Толығырақ
01

Рульдер мен штурмандар
Жойылу жылы: 2030

Толығырақ
01

Есепке алушылар (қойма, тиеу/тиеп жөнелту және т. б.)
Жойылу жылы: 2025

Толығырақ
01

Моторлы жабдықтарды жүргізушілер
Жойылу жылы: 2030

Толығырақ
01

Жүк тиеушілер, қойма қызметкерлері
Жойылу жылы: 2030

Толығырақ
01

Жүк тасушылар (багаж, қоймаларда және т. б.))
Жойылу жылы: 2025

Толығырақ
01

Жүк пен багажды қабылдап-тапсырушы, жүктерді қабылдап алушы, таразылаушы, тауарды тиеу және түсіру кезінде бақылаушы
Жойылу жылы: 2025

Толығырақ
01

Вагондардың қозғалыс жылдамдығын реттеуші
Жойылу жылы: 2025

Толығырақ