Рей Ирина Юрьевна

Кез-келген туризм толыққанды туристік өнім болса, турдың барлық элементтері жоғары деңгейлі сапада: елге келу, тиісті отель базасы, рұқсат алу процедурасы жеңіл, тур нысанының өзінің қолжетімділігі мен дайындығы, көлік мүмкіндіктері, навигация ыңғайлылығы және өзге де элементтері болса тартымды деп саналады.

Туризмде ұсақ-түйектер болмайды. Көрнекі жерлердің өзі ғана дайын туристік өнім бола алмайды.

ТУРИЗМ – БҰЛ МЕМЛЕКЕТТІҢ ЖӘНЕ ТУРИСТІК ҚАУЫМДАСТЫҚТАРДЫҢ КҮШІМЕН ТУРИСТІК ӨНІМ ЖАСАЙТЫН БЕЛГІЛІ БІР ӘРЕКЕТТЕРДІҢ ЖИЫНТЫҒЫ.

Мұндай туристік өнім бізде әлі қалыптасқан жоқ, ол қалыптасу, зерделеу, көбінесе сипаттау сатысында ғана тұр. Бұл ретте біз біріншіден, кеш қалдық, себебі туризм көптеген елдерде 19 ғасырдың өзінде белсенді құбылыс ретінде қалыптастып, әлі де бірізділікпен дамып келе жатыр.

Қалыптасқан нарық жағдайында туризмді дамытуды бастағанда бізге туристердің бағдарын қайта бағдарлауымыз қажет. Бұл үшін бізге тұтастай тұжырымдама қажет, біз ағынды өзіміздің жағымызға бұра алатындай не істейміз.

БАСҚА ЖАҒЫНАН АЛАР БОЛСАҚ, БІЗДІҢ ҚОЛЫМЫЗДА СОҢҒЫ УАҚЫТТА ПАЙДА БОЛҒАН ҚҰРАЛДАР БАР, МЫСАЛҒА, АТ-ТЕХНОЛОГИЯЛАР, ЖАҢА МАРКЕТИНГ ТҮРЛЕРІ МЕН БІРІКТІРУ, ОЛАР ПРОЦЕСТІ ЖЫЛДАМЫРАҚ ҚОСЫП, БІЗДІҢ ТАБЫС ЖОЛЫНДАҒЫ ҮМІТІМІЗДІ БІРДЕН АРТТЫРАДЫ.

Сонымен қатар, бізде бұл процеске мемлекет қатысады, бұл күшіміздің бірнеше есе артатындығын білдіреді. Сонда да, уақыт көрсеткендей, бұл босқа және тиімді емес екендігін көрсетеді. Туризмді дамытуға қабылданған бірнеше мемлекеттік бағдарламалардың ішінен нақты біреуі де нәтиже бермеді.

Жеке меншік туристік өнімдерді қалыптастыруды жеделдету үшін мемлекет қолдауының нақты құрал-саймандары қажет: инфрақұрылымды жайландыратындар үшін салық жеңілдіктері, инвестицияларды тартудың қаржылық жүйесі, туристік операторлардың шығындарын қайтару жүйесі. Мұндай құрал-саймандар қажет, бірақ олар біршама кешігуде.

ЭКСПО-2017 көрмесі біздің үкіметімізге рұқсат құжаттарын ырықтандыру үшін жағдай жасау қажеттілігін түсінуге мүмкіндік береді. Бірақ уақыт көрсеткендей бұл Қазақстанға келу үшін негізгі ынта болмады. ЭКСПО дайын туристік өнім болды, бірақ іс-шара өткеннен кейін туристердің саны қысқарды.

КӨШПЕЛІ ТУРИЗММЕН БҰРЫННАН ТАБЫСТЫ ТҮРДЕ АЙНАЛЫСАТЫН БІРҚАТАР ТУРИСТІК ОПЕРАТОРЛАР БАР, БІРАҚ ЖАЛПЫ АЛҒАНДА ПРОБЛЕМА ШЕШІМІН ТАППАДЫ.

БІЗДІҢ ТУРИСТІК ӨНІМДЕРІМІЗ НАШАР ОРАЛҒАН, БІЗДІҢ ҚЫЗМЕТТЕРІМІЗДІҢ ТҰТЫНУШЫЛАРЫ КІМДЕР ЖӘНЕ ӘРИНЕ, БІЗГЕ ҚАНДАЙ ҚЫЗМЕТТЕР ҰСЫНЫЛЫП ЖАТҚАНДЫҒЫ ЖАЙЛЫ БІЛЕ БЕРМЕЙМІЗ.

Егер туризмді дамытудағы негізгі проблемалар жайлы айтар болсақ, біздің заманауи бағытты қабылдау туралы теріс пікіріміз туралы айту қажет: тиісті кадрлар жоқ. Бізде кадрларды дайындаудың барлығы гид-экскурсоводтарды даярлау және қайта даярлау курстарына шоғырланған. Олардың мағынасына ғана назар аудармай, басқа мәселе туралы сөз қозғау қажеттілігі жайлы айтамыз.

Туристік өнімдердің ұйымдастырушыларын, туризм саласындағы талдаушы мамандарды, арнайы маркетологтарды, қаржыгерлерді, туристік дестинациялардың басқарушыларын, АТ-мамандарын, бағдарламалаушыларды, зерттеуші ғалымдарды даярлауға дұрыс қарау қажет.

Басқа елдердің ұқсас қызметтерімен бәсекелесе білу керек, осы қызметтерді біршама сапалы, әрі кәсіптік деңгейде ұсыну қажет.

Қазіргі таңда басқа кәсіп түрлерімен айналысу қолынан келмеген, қалған принциппен жұмыс істейтін адамдар туризммен айналысуда. Бұл туризм саласында дұрыс саясатты жүргізуге мүмкіндік бермейді. Жаңа ғана пайда болып келе жатқан заманауи отельдер персоналдың біліктілігіне талаптар қояды.

Туризмді және туристік өнімдерді білетін мамандар сияқты, АТ мамандары да қажет. Және де, туризм бойынша менеджерлер екінші орынға кетеді, клиент өзі үйде, не болмаса жұмыста отырып турды өзі таңдап алады, бірақ ол туристік қызметтерді сату кеңсесімен виртуалды байланысты қолдау мүмкіндігі болу керек.