Қайыргелді Мақсұтұлы Қабылдин

Бүгінгі таңда көптеген талдаушылар мен сарапшылар тренд цифрлық салаға ауысады дейді. XX ғасыр ақпараттандыру ғасыры болса, біздің ғасыр – IT технологиялар ғасыры. Бұл технологиялар күнделікті өмірде әртүрлі гаджеттерден бастап өндірістік деңгейде енгізуге дейін барлық жерде қолданылады, сондықтан жұмыс кәсіптерінің құрамы мен өндіріс тиімділігін арттыру тәсілдері өзгереді деп болжауға болады. Мысалы, егер бұрын оператор механикалық әрекеттерді орындаса, онда болашақта ол интеллектуалды қамтамасыз ету бағдарламалары бар құрылғыларды басқарады, сондықтан ол IT-технологияларда негізгі білімге ие болуы керек. Сарапшылардың айтуынша, болашақта мұның бәрі бізді жасанды интеллектке жетелейді.

Қазірдің өзінде жобаның бүкіл процесін модельдеуге мүмкіндік беретін Цифрлық кен орындары мен қаржы-экономикалық бағдарламалық қамтамасыз ету пайда болды.

Өндірістің өзіне келетін болсақ, IT-технологиялар мұнай беру коэффициентін арттыру үшін пайдаланылатын болады. Бұл Қазақстан үшін өзекті болып табылады, өйткені негізгі кен орындары 120 жылдан астам уақыт бойы мұнай өндіріп келеді және осы кен орындарын одан әрі пайдалану үшін мұнай беру коэффициентін арттыруға мүмкіндік беретін жаңа технологиялар қажет. Осылайша, Қазақстанның мұнай саласы әлемдік нарықтарда мұнай өндіру саласындағы ең ірі ойыншылардың бірі болып қала береді.

Мұнай саласында қайта өңдеу саласында заманауи технологиялар қолданылады. Мысалы, Қазақстанда зауыттарды жаңғырту жұмыстары жүргізілді. Нәтижесінде жоғары технологиялық жабдықтар орнатылды, егер бұрын өңдеу көлемі 50-60% болса, қазір 80%.

Бұл өзгерістер технологиялық тізбектің барлық кезеңдеріне әсер етеді, өйткені өндірістің барлық кезеңдерінде жаңа технологиялар қолданылады. Мысалы, геологиялық барлау барысында бұрын аналогтық құралдар, ал қазір цифрлық құралдар қолданылған. Сондай-ақ, таяудағы перспективада, кем дегенде, тағы 50 жыл энергетикада революциялық төңкеріс болмайды, яғни мұнай-газ саласы энергия көзі болып қала береді деп санаймын.

Мен барлық өзгерістерді оң деп санамаймын, мысалы, кадр саясатында инженер ұғымы біртіндеп өзгеріп отырады. меніңше, біз бұл кадрларды дайындауға аз көңіл бөлеміз, бірақ олар процестерді жасаушылар. инженерия негіз ретінде олардан кейін жүйелік инженер және бағдарламалық жасақтама инженері болуы керек.

Әрқашан болған тағы бір проблемалық мәселе – экологиялық қауіпсіздік мәселесі. Ресурстарды пайдалану кезінде біз жасайтын барлық істердің өзіндік экологиялық қаупі бар және мен осы типтегі проблемалардың алдын алғым келеді, бірақ бұл мәселені шешу жақын арада болмайды.